Hemoroid ameliyatı sonrası makat darlığı geçme süresi

Hemoroid (basur) ameliyatı sonrası makat darlığı (anal stenoz), nadir ama ciddi bir komplikasyondur. Geçme süresi — darlığın derecesine, nedenine ve uygulanan tedaviye göre değişir. Aşağıda uzman görüşleri ve klinik kaynaklara dayalı ayrıntılı bir özet bulabilirsin

1. Makat Darlığı Nedir?

Ameliyattan sonra makat çevresindeki cilt veya kas dokularında aşırı yara iyileşmesi ve nedbe (skar) oluşması sonucu meydana gelir.
Bu durumda dışkı geçişi zorlaşır, ağrı, kanama veya tam boşalamama hissi oluşabilir.

⏱️ 2. Geçme (İyileşme) Süresi

Darlığın şiddetine göre:

Darlık Derecesi	Tipik Süre	Açıklama
Hafif (erken evre)	2 – 6 hafta	Genellikle ev tipi tedavi (dilatasyon, oturma banyosu, krem) ile açılabilir.
Orta düzey	1 – 3 ay	Düzenli genişletme (dilatasyon) ve lokal ilaçlarla düzelme mümkündür.
İleri düzey (ciddi skar oluşumu)	3 – 6 ay (bazı durumlarda daha uzun)	Genellikle cerrahi “anoplasti” veya “mukozal flep” gerekebilir.

⏳ Hafif darlıklarda düzenli genişletme (doktorun önerdiği şekilde) yapılırsa 1–2 ay içinde rahatlama belirginleşir.

3. Tedavi Yöntemleri

Dilatasyon (Genişletme):
Doktor veya hasta tarafından belirli aralıklarla özel aparatlar kullanılarak makata genişleme uygulanır.
- Günde 1–2 kez ılık oturma banyosu sonrası yapılır.
- Amaç yavaş yavaş elastikiyeti geri kazandırmaktır.
Topikal Tedaviler:
- Nitrogliserin veya kalsiyum kanal blokeri (diltiazem/nifedipin) kremleri kas gevşetici etki yapar.
- Kortizonlu pomadlar ve yara iyileştirici kremler (örneğin hametan, madecassol) destekleyici olabilir.
Oturma Banyosu:
- Ilık suya 1 çay kaşığı tuz, 1 tatlı kaşığı karbonat veya birkaç damla papatya/oksolen tentürü eklenebilir.
- Günde 2-3 kez, 10-15 dakika.
Cerrahi Düzeltme (Anoplasti):
- Genişletmeye rağmen açılmayan ciddi darlıklarda yapılır.
- Çevre dokulardan alınan sağlıklı mukozayla dar bölge yeniden şekillendirilir.

⚠️ 4. Dikkat Gerektiren Durumlar

Aşağıdaki belirtiler varsa mutlaka doktor kontrolü gerekir:

Dışkılama sırasında şiddetli ağrı veya kanama
Dışkılamanın iyice incelmesi (kalem gibi dışkı)
Gaz veya dışkı kaçırma problemi
Hiç dışkılayamama veya kabızlık atakları

️ 5. Destekleyici Önlemler

Lifli beslenme: Sebze, yulaf, keten tohumu, tam tahıl.
Bol sıvı: Günde en az 2-2.5 L su.
Yumuşak dışkı sağlayıcılar: Laktuloz, magnezyum hidroksit gibi (doktor önerisiyle).
Ağır ıkınmadan kaçınma.

Hemoroid ameliyatı sonrası makat darlığı geçme süresi 1

HEMOROİD AMELİYATI SONRASI MAKAT DARLIĞI EVDE BAKIM REHBERİ

1. Günlük Rutin

Zaman	Uygulama	Açıklama
Sabah	Ilık oturma banyosu (10-15 dk)	1 litre ılık suya 1 tatlı kaşığı tuz + 1 çay kaşığı karbonat ekle. Rahatlatır, ödemi azaltır.
Sonrasında	Krem uygulaması	Doktorun önerdiği kremi (örneğin nitrogliserin, diltiazem, hemoroid kremleri) ince tabaka halinde sür.
Gün ortası	Bol su iç (en az 2 litre/gün)	Dışkıyı yumuşatır, kabızlığı önler.
Akşam	Oturma banyosu tekrarı + hafif dilatasyon (doktor önerdiyse)	Banyodan sonra makat kasları gevşer, genişletme daha kolay olur.
Yatmadan önce	Yumuşak dışkı sağlayıcı ilaç (laktuloz, magnezyum hidroksit vb)	Her gün düzenli tuvalet alışkanlığı kazandırır.

2. Beslenme Planı (Darlığı Önlemeye Yardımcı)

Amaç: Kabızlığı önleyip dışkı geçişini kolaylaştırmak.

✅ Serbest / Faydalı Gıdalar

Tam tahıllı ekmek, yulaf ezmesi
Kuru kayısı, erik, incir (özellikle sabah ılık suda bekletilmiş şekilde)
Zeytinyağı (günde 1-2 yemek kaşığı)
Taze sebzeler (ıspanak, kabak, semizotu, enginar)
Meyveler (elma, armut, muz – olgun)
Yoğurt, kefir (probiyotik etkili)
2–2.5 litre su

Kaçınılması Gereken Gıdalar

Acı, baharatlı, sirke ve turşular
Kafeinli içecekler (fazla çay, kahve, kola)
Beyaz unlu gıdalar, fast food
Alkol, gazlı içecekler
Çok sıcak yemek ve içecekler

3. Krem ve İlaç Kullanımı

Nitrogliserin / Diltiazem krem: Kas gevşetir, ağrıyı ve darlığı azaltır.
→ Günde 2 kez, mercimek tanesi kadar sürülür.
Hametan / Madecassol / Fito krem: Doku onarımını hızlandırır.
→ Banyodan sonra ince tabaka halinde.
Doktor reçetesi dışına çıkma! Bazı kremler uzun süreli kullanımda tahriş yapabilir.

4. Oturma Banyosu Tarifleri (Alternatif Karışımlar)

Tuz + Karbonat Banyosu
- 1 litre ılık suya 1 tatlı kaşığı tuz + 1 çay kaşığı karbonat.
- 10–15 dakika otur.
Papatya + Zeytinyağı Banyosu
- 1 litre kaynamış suya 1 yemek kaşığı kuru papatya ekle, ılıyınca 1 çay kaşığı zeytinyağı ekle.
- Günde 1–2 kez uygulanabilir.
Tentürdiyot veya antiseptik ekleme:
- Hafif tahriş varsa suya 2-3 damla batikon eklenebilir.

5. Tuvalet Alışkanlığı

Her gün aynı saatlerde tuvalete gitmeyi dene (özellikle kahvaltı sonrası).
Aşırı ıkınma, uzun oturma → darlığı artırır.
Tuvalette 5 dakikadan fazla kalma.
Gerekirse tabure yardımıyla dizleri kalçadan yukarıda tutarak pozisyon al (doğal oturuş).

6. Genişletme (Dilatasyon) Egzersizleri

Bu işlem yalnızca doktor onayıyla yapılmalıdır.

Ameliyattan 2–3 hafta sonra başlanabilir (darlığın durumuna göre).
10–15 dakika ılık banyo sonrası özel “anal dilatör” veya parmakla hafif genişletme yapılır.
Haftada 3-4 kez başlanıp, süre ve çap yavaşça artırılır.
Amaç: Dar kas dokusunun esnekliğini yeniden kazandırmak.