Basur hastalığında ameliyatsız tedavi seçenekleri de bulunmakta olup bant ligasyon yöntemi bunlardan biridir. Bant ligasyon sonrası iyileşme süresi ameliyata göre daha kısadır ancak bazı komplikasyonlara karşı tedbir alınması gerekir.
Bu makalede bant ligasyon sonrası hastayı ne gibi sıkıntıların beklediğini ve neler yapılması gerektiği anlatılacaktır. Ama bunları değinmeden önce bant ligasyon süreci öncesinde nasıl bir hazırlık süreci olduğunu anlatmak istiyorum
Bant ligasyon öncesi hazırlık süreci
Bant ligasyon işlemi genellikle “5 dakikada ağrısız hemoroidden kurtulun” şeklinde insanlara reklam edilmektedir. İşlem her ne kadar 15 dakika süren basit bir işlem olsa da öncesiyle ve sonrasıyla çok da hafife alınacak bir işlem değildir.
Bant ligasyon işleminde en istenmeyen durum işlem sonrası kanama olmasıdır. Bu nedenle kanamayı teşvik edecek kan sulandırıcı ilaçlar en az 4-5 gün evvelden kesilmelidir. Yani hasta bu tür ilaçları önceden beri kullanıyorsa bant ligasyon işlemine 5 gün kala bırakmalıdır.
Bant ligasyon öncesi en önemli hazırlık lavmandır. İşlem esnasında makatın tamamen temiz olması gerektiği için bu işlem lavman zaruridir.
Her ne kadar bant ligasyon işlemi için “ağrısız” denilse de biraz ağrı olur. Bunu önlemek için hastaya ağrı kesici verilir. Ayrıca bölgeye ağrı kesici pomad ve kayganlaştırıcı sürülür.
Hasta sol yanına yatırılır ve anüse anoskop yerleştirilir. Anoskop bir çeşit görüntüleme aletidir.
Bant ligasyon öncesi hazırlık bu kadardır.
Bant ligasyon işlemi saç tokasına benzer bir lastik ile basur memesinin boğulması işlemidir. İşlem 15 dakika sürer. Hasta fazla bir acı hissetmez. Ağrı kesicilerin etkisi geçtikten sonra ağrı hissedebilir.
Bant ligasyon sonrası
Bant ligasyon sonrasında da hastanın uyması ve yapması gereken bir takım hususlar bulunmaktadır. Maalesef bazı doktorlarımız bu tür işlemler olduktan sonra hastayı yeterince bilgilendirmemekte veya önemli bilgileri geçiştirir tarzda vermekte, bu nedenle de hasta bant ligasyon sonrası gereksiz yere bazı şikayetler yaşamaktadır.
Bant ligasyon sonrası hastanın yapması gereken işlemler şunlardır:
Hastanın dışkısının katı olmaması gerekir. Aksi takdirde hem acı çeker, hem kanama riski artar, hem de basur memesine takılan lastik bandın kayma riski oluşur. Bu nedenle hastanın suyu bol miktarda içmesi, et ve hamur işi gıdaları azaltıp (hatta 2 hafta hiç yemese daha iyi olur) sebze ve meyve gibi lif açısından zengin besinleri tüketmesi gerekir.
Ayrıca acı ve baharatlı gıdaları tüketmemesi gerekir. Bu şekilde ilk 2 hafta sıkı, daha sonraki 2 hafta biraz hafifletilmiş şekilde bir beslenme düzeni uygulanmalıdır.
Bant ligasyon sonrasında lastik bant düşüp de yarası iyileşene kadar, yani en az 10 gün kan sulandırıcı özelliği olan bir ilaç (aspirin dahil) kullanılmamalıdır.
Basur memesine takılan lastik bant yaklaşık 7 ila 10 gün sonra basur memesini kurutur ve basur memesi takılan lastik ile birlikte düşer. Düştükten sonra bir miktar kanama olabilir. Bu geçici bir durumdur. Basur memesinin koptuğu kısımda bir yara oluşacaktır. Ciddi bir kanama olmazda doktora gitmeye gerek yoktur.
Bant ligasyon sonrası size hemen işe dönebilirsin derlerse de 3-7 gün rapor alıp evde kalsanız daha iyi olur. Bant ligasyon işleminden sonra genellikle hastaneye yatmaya gerek yoktur. İşlemi yaptırınca hasta yürüye yürüye hastaneden çıkabilir.
Ancak her vaka aynı değildir. Riskli durumlarda veya basur memesinin biraz iri olması durumunda doktor, hastayı takip etme maksatlı bir iki gün hastaneye yatmasını isteyebilir.
Bant ligasyon sonrası hastada makatta ağrı, bağırsakları boşaltma hissi, karın ağrısı gibi şikayetler görülebilir. Günde birkaç kez oturma banyosu yapıldığında bu tür şikayetler azalacaktır.
Oturma banyosu yapılırken suyun çok soğuk veya çok sıcak olmamasına (suya dirseği sokunca yanmamalıdır) ve bölgenin nemli kalıp mantar kapmamaya dikkat edilmelidir.
Oturma banyosu bölgedeki kasları gevşetmek suretiyle ağrı ve gerilim hissini azaltacaktır. Oturma banyosu için 15 dakika idealdir. 10 dakikadan azı ve 20 dakikan fazlası uygun değildir. 10 ila 20 dakika arasında olması gerekir.
Basur hastalığı yaygın olarak görüldüğü için piyasada sırf oturma banyosu için leğen-küvet tasarımlı kaplar satılmaktadır. Bunları kullanabilirsiniz.
Bant ligasyon sonrası yapılacak işlemleri özetlersek:
- Günde en az 2 litre su içininz.
- Hazır gıda, ekmek, makarna, et, sucuk, baharattan 1 ay uzak durunuz, sebze meyveyi bol tüketiniz.
- En az 10 gün kan sulandırıcı ilaç almayınız.
- Günde birkaç kez 15 dakikalık oturma banyosu yapınız. (Şikayetler olduğu sürece)
Bant ligasyon işlemi başarı oranı ve tekrarlama oranı
Bant ligasyon işleminde başarı oranı %70-80 civarındadır. Hastaların yaklaşık beşte birinde basur memesi 5 yıl içinde tekrar geri gelir.
Bant ligasyon kimlere yapılamaz ?
Daha önceden basur tedavisinde skleroterapi yöntemi uygulanan hastalarda basur memesine enjekte edilen madde basur memesini sertleştirdiği için bant ligasyon yöntemi uygulanmaz.
3 ve 4 evredeki basur memesi fazla irileştiği için bu evrelerdeki basur hastalığında bant ligasyon yöntemi uygulanamaz.
Dış basurda da bant ligasyon uygulanmaz. Çünkü dış basurun olduğu bölgede sinir ağı fazla olduğundan hasta acıya dayanamaz. Bant ligasyon yöntemi sadece 1. Ve 2. Evredeki iç basur için uygundur.
Bir kişide birkaç tane basur memesi var ise bir işlemde en fazla 2 tanesine bant ligasyon uygulanır. Diğerleri için en az 3 ay geçmesi gerekir.
