Basura iyi gelen yiyecekler, bağırsakların daha iyi çalışmasını sağlamak, kabızlığı önlemek için öğünlerde bulundurulması gerekir.
Yoğurt
Yoğurt sadece basur için değil her türlü mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelen bir yiyecektir. Ev yoğurdu olursa faydası daha fazla olur. Yoğurtta lactobacillus ve bifidus gibi yararlı bakteri kültürleri bulunur. Yararlı bakteriler bağırsak sağlığı için gereklidir.
Konumuz basura iyi gelen yiyecekler olmasına rağmen yararlı ve zararlı bakteri konusunu biraz açmak istiyorum. Yararlı bakteri nedir, ne işe yarar, zararlı bakteri nedir nelere yol açar bilgi vermek istiyorum.
Yararlı bakteriler besinleri bizim için en uygun şekilde parçalayan yaşam formlarıdır. Besinleri parçaladıktan sonra yaşaması için kendine lazım olan enerjiyi besinden alırlar. Besinlerimizden yararlandıkları miktar büyük bir şey değildir, bize bir zararı yoktur. Bu bakterilerin faydası besinleri bizim için parçalıyor olmalarıdır. Böylece parçalanmış besinden kalın bağırsaklar gerekli maddeleri alırlar. İkinci bir faydaları ise yararlı bakterilerin bu besin parçalama işleminden sonra geriye toksik atık bırakmamaları, uygun şekilde besini parçalamalarıdır.
Eğer bağırsakta yararlı bakteriler olmasaydı, mideden yarı sindirilmiş halde bağırsaklara gelen sıvı uzun süre bağırsaklarda kalır ve biz bundan yeterli faydayı sağlayamazdık. Yeterli parçalama olmadığı içinde kalanlar toksik hale gelir ve alerjilere neden olurdu.
Bu konuda verilebilecek en önemli örnek bazı yedi doğan bebeklerdeki laktoz intolaransıdır. Bazı yeni doğan bebeklerin bağırsaklarında yeterli yararlı bakteri kültürü olmadığı için annelerinden emdikleri sütü emziremezler ve alerji olur. Daha sonra zaman geçtikçe vücuttaki bakteriler arar ve süt alerjisi geçer.
Yetişkin olduğu halde süte veya başka maddelere alerjisi olan kişiler vardır. Bu kişiler alerji duydukları maddeleri yeterli derecede sindiremezler.
Yoğurt yemek hem yararlı bakterilerin üremesini sağlar hem de yenilen gıdaları bağırsakta fazla beklemeden kolayca atılmasını sağlar.
Peki zararlı bakteri nedir ? Bu bakteriler de besinleri parçalar. Ama bizim istediğimiz şekilde değil. Besinler parçalanınca geriye atık madde olarak toksik atıklar oluşur ve karaciğer bunları temizlemeye çalışır. Bunların en az zararı bağırsaktaki suyu tüketmeleri ve besinleri yetersiz parçalamaları nedeniyle kabızlığa neden olmaları ve ürettiği toksik maddeler nedeniyle alerjiye neden olmalarıdır. Daha önemli zararları ise bağırsaklarda enfeksiyona yol açmaları sadce besinleri değil vücut dokusunu da paylaşmaya çalışmalarıdır.
Bağırsaklarda zararlı bakterilerin yanında çeşitli mantar ve parazitler de zararlılar grubuna girer.
Gelelim bağırsak faaliyetleri ile basur hastalığı arasındaki ilişkiye… Basurun oluşum nedeni büyük ölçüde bağırsaklardaki sorunlar ve kabızlıktır. Bağırsaklardaki bakteri dengesi oturmuş olursa kabızlık da olmaz, basur da olmaz.
Kefir de yoğurt ile aynı etkiye sahiptir.
Meyve ve sebzeler
Basura iyi gelen yiyecekler denilince bazı internet sitelerinde veya televizyon programlarında bazen az bulunan, veya pahalı meyve ve sebzelerin tavsiye edildiğini, adını hiç duymadığımız otların (bkz. basura iyi gelen otlar) kürlerinin verildiğini görebilirsiniz.
Sanki bir yiyecek az bulununca faydası mucizevi olacak, pahalı olunca daha etkili olacak. Halbuki basurdan korunmak veya bu hastalığa yakalanıldığında kabız olmamak için yenilebilecek meyveler gözümüzün önündedir.
Neredeyse her türlü bitkide az veya çok lif bulunur ve lif denilen maddeler sindirim enzimleri tarafından emilemediği için bağırsaklarda içerdikleri suyla birlikte ilerlemeye devam ederler.
Örnek vermek gerekirse bir elmada sadece, vitamin, mineral, früktoz gibi maddeler bulunmaz. Vücut tarafından emilemeyen ve dışkı olarak atılan posa da bulunur. İlk bakışta bu posa işe yaramayan bir şeydir. Çünkü dışkı olarak atılır. Fakat bilimsel olarak incelendiğinde elmanın posası olmasa bağırsaklara kadar gelen elma artıkları burada tıkanır kalır ilerleyemez. Yani lif içermeseydi bir elmayı sindirip, parçalandıktan sonra kalan atıklarını vücuttan uzaklaştırmak 2-3 gün sürecekti. Yenilecek her türlü doğal meyve sebzede lif bulunması mucizevi bir şeydir.
Ama insanoğlu kendi eliyle bu nimeti tepmektedir. Daha lezzetli yiyecek elde etmek üzere besinleri işlemekte ve işlerken de lif içeriğini büyük ölçüde azaltmaktadır. Buna ilave olarak çeşitli katkı maddeleri kullanmakta, bu katkı maddeleri sindirimin tamamlandığı yer olan bağırsaklarda açığa çıkmaktadır.
Vücut bu kimyasalları becerebildiği kadar atmaya çalışmakta ve bu yüzden tüm organlar daha hızlı yorulmaktadır.
Hazır gıdaların en fazla zarar verdiği yer bağırsaklardır, hem lif eksikliği nedeniyle kabızlık olur hem de bağırsaklar toksik maddelerle uğraşmak zorunda kalır.
Bu nedenle hazır gıdaları azaltıp pazardan alınan taze meyve sebzeleri yemek başlı başına basur şikayetlerini azaltan bir unsurdur.
Bununla birlikte lif açısından diğerlerine göre daha zengin meyve ve sebzeleri de burada vereceğim. Bu yiyecekler basur hastalarının işini kolaylaştıracaktır.
Meyvelerden erik, dut, incir, çilek, kayısı, armut bu konuda en etkili olanlarıdır. Kısa sürede en iyi etkiyi bu meyveler gösterirler. Kışın bu meyvelerin kurusunu ve hoşafını da tüketebilirsiniz.
Sebzelerden ise rengi yeşil olanlar, özellikle, pırasa, kabak, ıspanak ve bamya bağırsakları çalıştırmada en etkili olanlarıdır.
Sebzelere ilave olarak baklagilleri de saymak gerekir. Bezelye, nohut, mercimek, fasülye gibi yiyecekler zengin lif içerir.
Tahıllar
Aslında “tahıllar” dan ziyade tahılı nasıl tükettiğiniz önemlidir. Doğal olarak lif açısından zengin olan tahıllar işlenince bu özelliğini büyük ölçüde kaybetmektedir.
İşlenmemiş halde bulursanız neredeyse her tahıl faydalıdır.
Normal beyaz unda lif neredeyse kalmamış haldedir. Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği, esmer ekmekler tüketmektedir.
Yulaf lif açısından zengin bir gıdadır ama marketlerde satılan yulaf ezmeleri ne kadar lif içerir onu bilemiyorum. İmkanınız varsa değirmenden öğütülmüş yulaf unu alın ve ekmeği kendiniz yapın.
Mısır unu da bu konuda faydalıdır. Beyaz pirinç bağırsaklardaki suyu emeceği için bulabilirseniz siyah pirinç tüketin.
Basur değilim. ama yinede ilgilenenler için harika bir makale. Google üzerinde çok aratan var bu tarz konuları.